Chechewa of toch Tumbuka?

In Nederland had ik een boekje gekocht met Chechewa, de taal waarvan ik dacht dat ze spraken in Mzambazi. Helaas werd me al snel duidelijk dat ze in Malawi heel erg veel talen spreken, Chechewa wordt in het centrale en zuidelijke deel van Malawi gesproken, maar in het noorden (waar ik zit) dus Tumbuka.

Dit vertelde Florence mij, zij is een van de nonnen die in Mzambazi woont en ook verpleegkundige is. Zij regelt samen met Ontmoet Afrika (de organisatie in nl) een gastgezin voor je en alle formaliteiten die nodig zijn om in het ziekenhuis te kunnen werken. Nadat ik afscheid van Maarten had genomen, stond deze kleine, lieve zuster mij in Lilongwe op te wachten. De spanning gleed van mijn schouders toen ik haar zag, dit komt goed, Florence neemt mij onder haar hoeden.
De volgende dag naar het nursing counsel voor een bevoegdheid om te werken in een ziekenhuis. Daar bleek al snel dat de juiste persoon niet aanwezig was, maar een oude kennis van Florence wilde ons wel helpen. Dus ik toverde mijn enorme stapel aan papieren tevoorschijn. Daar werd op zijn Afrikaans naar gekeken, niet dus. Ik kon betalen, kreeg een bon, moet in het ziekenhuis een soort beoordeling over de eerste 3 weken laten schrijven en het is goed. Binnen een uur stonden we weer buiten en konden we diezelfde dag nog een bus naar Mzuzu pakken, ongeveer 8 uur rijden. In Mzuzu koop ik een sim-kaart voor 1 euro en wat tegoed voor de komende 2-3 weken. De iPhone van tegenwoordig gebruikt zulke kleine sim-kaartjes dat iemand met een schaar en een scheermesje hem voor mij moet aanpassen, ik bedank hem door hem wat geld te geven. Hier is hij zo ontzettend blij mee, het was minder dan een euro, dat hij me wel duizend keer bedankt heeft. Hij had denk ik geen idee hoe blij ik was met deze sim-kaart, namelijk heel erg blij. Want dit maakt communicatie met Nederland wel een stuk makkelijker, drie maanden alleen in een dorp kan lang zijn.

Vanaf Mzuzu is het dan nog 4 uur met een houtje touwtje bus naar Mzambazi, het dorp waar ik de komende drie maanden zal wonen en werken. De weg er naar toe is onverhard en door de regen met enorme gaten en hobbels. Dat was best een heftig busritje.
Donderdag 5 januari komen we aan en staat er een heel comité van nieuwsgierige mensen ons op te wachten. Welke Mzungu (blanke) komt in ons dorp wonen?
De eerste nacht slaap ik nog bij Florence en vrijdag word ik opgehaald door de vader van mijn familie, Vincent.
Het gezin bestaat uit 7 mensen: vader Vincent (leraar), moeder Elizabeth (huisvrouw), Gabriel van 10 jaar, Judy van 15 jaar, Maria van 18 jaar en dan hebben ze nog twee oudere kinderen die niet thuis wonen.
Maria gaat een week later ook uit huis, studeren in de stad. Daarvoor in de plaats komt Api van 18 jaar. Hij is een familielid, zijn ouders zijn gestorven en komt nu tijdelijk bij ons wonen zodat hij naar school kan gaan.
Gabriel is heel erg verlegen de eerste dagen en durft alleen naar me te kijken als hij denkt dat ik het niet zie. Met Judy heb ik het meeste contact, ze spreekt ontzettend goed engels. Vincent verdient het geld voor het gezin en als hij geen les geeft is hij druk bezig met het maken van meubels. Ik zie hem voornamelijk 's avonds, hij spreekt goed engels en is erg vriendelijk. Elizabeth spreekt geen engels, dus met haar kan ik goed mijn Tumbuka oefenen.
Nu bijna twee weken bij deze familie kan ik zeggen dat ik het echt enorm met ze getroffen heb. Wat een fantastisch gezin is dit! Ze zijn echt geweldig lief en zorgzaam. Ik kan met ze lachen, lekker kletsen, kijken hoe er gekookt of gewassen wordt, maar ik kan me ook terugtrekken zonder dat ik het gevoel heb dat er heel erg op mij gelet wordt. Ja het is hier echt fijn, dit voelt als een thuis.
Het is een stenen huisje met 4 kamers, drie slaapkamers en een woonkamer. Ik heb mijn eigen slaapkamer. Achter het huis is een soort binnenplaatsje waar onder andere gewassen wordt en daar aanvast zitten drie hokken: een hok met het vuur om op te koken, een washok en een opberghok. Elke dag mezelf 's ochtends voor het werk en ' 's avonds na het werk wassen met een teiltje water, wel warm en ik kan jullie zeggen: het went snel.
Om het huis lopen de kippen rond (waarvan we er af en toe een eten), is er een hutje met de biggetjes (voor de verkoop) en helemaal achterin de tuin staat een huisje wat als wc-dient. Dit is een klein hokje met een gat in de grond waaruit allemaal grote dikke vliegen komen, ik weet niet of dit zal wennen...

Omdat ik op een vrijdag bij mijn gezin aankom, heb ik het hele weekend om te acclimatiseren en elkaar te keren kennen. Zondag ga ik mee naar de kerk. Een keer per jaar worden er kinderen gedoopt, dit wordt groots aangepakt en de kerk is dan ook overvol aan mensen. Laat ik nou juist op deze dag naar voren worden geroepen, om mij door de dominee aan iedereen voor te stellen. Dit veroorzaakt een hoop gegiechel. Achja nu weet wel iedereen wie ik ben en wat mijn naam is.
En dat is te merken, want iedere dag moet ik een wandelingetje naar het ziekenhuis maken van ongeveer 10 minuten. Ik hoor in die 10 minuten ongeveer 30 keer mijn naam en heel veel enthousiaste kinderen die elkaar aantikken "mzungu mzungu Evaaaaa". Vervolgens staan ze te springen en te lachen van enthousiasme en hopen ze op een duim of glimlach. Natuurlijk krijgen ze die en in de loop van de dagen kan ik zelfs wat Tumbuka tegen ze spreken, dit vinden ze helemaal fantastisch. Ook de volwassenen begroeten je vriendelijk en als je in Tumbuka terug groet, moeten ze altijd erg hard lachen. Ik blijf me iedere keer afvragen of ik dan toch niet perongeluk iets geks heb gezegd. Maar volgens mij vinden ze het gewoon erg leuk dat ik mn best doe om de taal te leren.

Het ziekenhuis bestaat uit: mannen afdeling van 6 bedden, vrouwen afdeling van 8 bedden, kinderafdeling van 15 bedden, een verloskamer van 5 bedden en nog wat ruimtes waar vrouwen na een bevalling verblijven en een out patiënt department (een soort seh). De meest voorkomende ziektebeelden zijn Malaria en sepsis (koorts noemen ze al sepsis). Iedereen krijgt standaard paracetamol en antibiotica. Patientendossiers zijn vaak onleesbaar.
Ik ben te vinden op elke afdeling waar maar iets te doen is of waar een interessante patiënt ligt. Ik loop inprincipe met de verpleegkundigen mee, maar als de clinical officer (een soort van arts), me dingen wil uitleggen of wil laten zien loopt ik met hem mee of ik assisteer hem met kleine ingrepen. Ik heb al vanalles voorbij zien komen en het is soms echt even slikken. Mensen zijn soms al dood als ze worden binnengebracht op de out patiënt department, een jongetje met een ernstige slangenbeet die is overleden, mijn eerste soort van reanimatie of een dood geboren babytje van 6 maanden die 1 uur na de geboorte toch een soort adembewegingen begint te maken en vervolgens gereanimeerd wordt door de verpleegkundige. Dan besef je je wel dat we erg blij mogen zijn met ons zorgsysteem in Nederland. Maar ik maak ook mooie en leuke dingen mee. Zo neem ik de wonden een beetje op me, waar een vrouw in het bijzonder heel erg blij mee is. Zij nodigt me bij haar thuis uit en zet ons op de foto. Veel patiënten gaan wel weer gewoon beter naar huis. Ook begin ik langzaam het infusen prikken (ja ja collega's) een beetje onder de knie te krijgen. Al denk ik dat ik nooit zo goed word als de verpleegkundigen hier. Ze prikken infusen van jong tot oud zonder enkel probleem en hoe moeilijk soms. Ik sta er soms echt van te kijken.
Verder is er een labaratorium aanwezig, maar geen röntgen of ct-scan. Dus zodra men acht dat dat nodig is of dat iemand te ziek is voor dit kleine ziekenhuis of geopereerd moet worden, wordt de patiënt naar het centrale ziekenhuis in Mzuzu gestuurd.

Hier hou ik het wel 3 maanden uit, mijn familie, het dorp, de mensen, het ziekenhuis elke dag is het weer genieten. Nu ben ik voor wat regel dingetjes in de stad en slaap ik in een leuk guesthouse waar veel backpackers komen. Ook wel even lekker om wat anders te eten en normaal water te drinken.
Elke ochtend pap en elke middag en avond hetzelfde (Nsima of rijst, met groente en vlees) en er is geen fruit, dan krijg je gegeven moment wel behoefte aan wat anders. Nsima is trouwens een soort deegbal van maismeel, zit niet heel veel smaak aan en eet je dan met je handen met groente en vlees samen. Het is voedzaam en vult. Mijn water laat ik koken, ik weet niet of ik het grondwater kan drinken. Durf het nog niet aan, bang dat ik er toch niet tegen kan en de wc is nou niet zo aanlokkelijk dat ik het uit wil proberen ;').

Tot snel!